Zincirleme Suçun tanımını yapacak olursak ; bir suç kastıyla hareket ederek, birden fazla aynı suçu oluşturan hareketleri farklı zamanlarda, aynı kişiye karşı işlemiş olmak sebebiyle faile tek bir suçtan ancak TCK M.43 Bağlamında artırılarak ceza verilmesini öngören ceza hukuku müessesidir. 

Zincirleme suç hükümlerinin uygulanabilmesi için ilk şart; aynı suçun değişik zamanlarda birden fazla kere işlenmesidir. Yargıtay uygulamasına göre; “aynı suçtan anlaşılması gerekenin, aynı suç tipi olduğu”, kanunda düzenlenen suçların ismi aynı ise aynı suçtan söz edileceği, suçun ismi farklı ise artık aynı suçtan bahsedilemeyeceği kabul edilmektedir. Aynı suç kavramına suçun teşebbüs halinde kalma hali de dahildir. Örneğin Dolandırıcılık suçunda suçu bir kez işledikten sonra mağduru tekrardan dolandırmaya çalışması sırasında durum fark edilir ve engellenilse de Fail dolandırıcılık suçunda zincirleme suç hükümlerine göre yargılanır. Zincirleme Suç hükümlerinde ikinci şart işlenen suçun mağdurlarının aynı olmasıdır. Örneğin bir apartmanın önceki gün bir dairesini soyan hırsız ertesi gün başka bir dairesini soyarsa suçun mağdurları farklı kişiler olduğundan zincirleme suç hükümleri uygulanmaz. Son şart ise işlenen suçların aynı suç işleme kararı altında işlenmiş olması gerekmektedir. Söz konusu şart M.43’de de açıkça yer almaktadır. 

Aynı suçu meydana getiren fiillerin çokluğu halinde zincirleme suçtan bahsedilemez yani hırsızlık suçunda hırsızın çantada ki cüzdanı çalıp devamında da telefonu çalması zincirleme suç hükümlerinin uygulanacağı anlamına gelmez. 

Zincirleme suç hükümleri uygulanırken dikkat edilmesi gereken bir husus vardır. Fail tarafından işlenen suçlardan ilkinde suç emniyet görevlileri tarafından fark edilmesine rağmen fakat failin tekrardan suçu işlemesi engellenmeyerek fiziki takip başlatılıyorsa ve failin aynı suçu işlemesiyle yakalandığında zincirleme suç hükümlerine göre yargılanması Yargıtay’a göre yanlıştır. Yargıtay’ın pek çok kararında söz konusu durum da fiziki takibi yapan gizli soruşturmacının görevi failin suç işlemesini önlemektir. Devlet görevlisi bir kişinin daha fazla suç almasını sağlayabilmek adına failin yaptığı hukuka aykırı hareketlere fırsat vermemelidir.  Asıl olan bir suç işlendiği tespit edildiğinde suç işleyeni yakalayıp yargı önüne çıkarmaktır. Fakat uygumlalar da bu durumun karşıt halini çok fazla görmekteyiz. Aşşağıda ki Yargıtay Kararında da görmekteyiz ki bu yanlış bir uygulamadır. 

Zincirleme suç bazı durumalarda farklı yorumlanabilmektedir ve mağduriyetlere yol açabilmektedir. Bu mağduriyetleri önlemek adına yapılan itirazlar sonucu yargıtay aşağıda düzenlendiği şekilde bir hüküm kurmuştur.

10. Ceza Dairesi, 2016/3408 E., 2017/3547 K.

“Gizli soruşturmacının görevi, soruşturma konusu suçun işlenip işlenmediğini, işlenmiş ise işleyenin kim olduğunu belirlemek ve bu konuda ki delilleri toplamaktır. Gizli soruşturmacı bu görevini yerine getirirken suç işleyemez, başkasını suç işlemeye azmettiremez. Devletin temel görevlerinden biri de suç işlenmesini önlemektir. Devlet görevlisinin bir kişinin daha fazla ceza almasını sağlamak için nu bazı hareketleri yapmaya yönlendirmesi ve ona bunun için fırsat vermesi kabul edilemez. Aksi halde gerek Anayasa’nın 2. Maddesinde yer alan ‘hukuk devleti’ ilkesi gerekse Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesinde öngörülen “adil yargılanma” hakkı ihlal edilmiş olur.  Esas olan gizli soruşturmacı olan görevlinin bir suç işlendiğini tespit ettiğinde suç işleyeni yakalayıp yargı önüne çıkarmasıdır. “

Stj. Av. Dilara KARACA

T.C.YARGITAY 3.CEZA DAİRESİ

2018/6769 E. 2019/2612 K. SAYIL YARGITAY KARARI BU KONUDA ÖZETLE ŞU ŞEKİLDE KARAR KILMIŞTIR:

””İLK HAKSIZ HAREKETİN KİMDEN GELDİĞİNİN BELİRLENEMEDİĞİ HALDE TCK’NUN 29. MADDESİ GEREĞİ ASGARİ HADDEN (1/4 ORANINDA) İNDİRİM YAPILMASI GEREKİRKEN 1/2 ORANINDA İNDİRİM YAPILARAK SANIK HAKKINDA EKSİK CEZA TAYİNİ İSABETLİ DEĞİLDİR.””

HAKSIZ TAHRİK: KİŞİNİN HAKSIZ OLAN BİR FİİLİN KENDİSİNDE MEYDANA GETİRDİĞİ HİDDET VE ŞİDDET ETKİSİ SONUCUNDA SUÇ İŞLEMESİ HALİNDE CEZA SORUMLULUĞUNU DÜŞÜREN BİR CEZA İNDİRİMİ SEBEBİDİR.

ÖRNEĞİN, KIZINI RAHATSIZ EDEN BİR ŞAHSI DÖVEN BABA.

HAKSIZ TAHRİĞİN ETKİSİNDE SUÇ İŞLEYE KİŞİNİN KUSUR YETENEĞİNDE BİR AZALMA OLDUĞUNDAN İNDİRİM YAPILMASI ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR.

HAKSIZ TAHRİKTE ÖNEMLİ OLAN HUSUS İLK HAKSIZ HAREKETİN KİMDEN GELDİĞİNİN BELİRLENEBİLMESİDİR. BU DURUMDA HAKKINIZDA ÜST HADDEN İNDİRİM YAPILABİLECEKTİR. İLK HAKSIZ HAREKETİN SİZDEN Mİ YOKSA KARŞI TARAFTAN MI GELDİĞİ BELİRLENEMİYORSA, BU DURUMDA YİNE SANIK LEHİNE İNDİRİM YAPILIR FAKAT İNDRİM ORANI ASGARİ TUTULUR. ÖRNEĞİN KANUN KOYUCU 1/2 YE KADAR İNDİRİM YAPILABİLECEĞİNİ ÖNGÖRMÜŞTÜR AMA BU EN ÜST SINIRDIR, İNDİRİM ORANI DAHA AZ TUTULARAK 1/4 ŞEKLİNDE İNDİRİM DE YAPILABİLİR. TABİ BU DURUM DOSYANININ DURUMUNA, İLK HAKSIZ HAREKETİN KİMDEN KAYNAKLANDIĞINA VE HAKİMİN TAKTİRİNE GÖRE DEĞİŞEBİLMEKTEDİR.

YARGITAYIN ÖNGÖRDÜĞÜ İSE, İLK HAKSIZ HAREKETİN KİMDEN GELDİĞİ BELLİ İSE ÜST SINIRDAN, BELLİ DEĞİLSE ALT SINIRDAN İNDİRİM YAPILMASI GEREKTİĞİ ŞEKLİNDEDİR.

EĞER MERAK ETTİĞİNİZ, BU KONUDA DETAYLI BİLGİ ALMAK İSTEDİĞİNİZ HUSUS VAR İSE BUNU YORUMDA BELİRTİRSENİZ O KONUDA DA DETAYLI MAKALE YAZIP PAYLAŞIRIZ. VAKİT AYIRIP OKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜRLER.